查看文章

Düşünce kuruluşları Batılı ülkelerde ve sonrasında küresel ölçekte yeni bilgi üretimi ve rejimlerinin önemli bir aktörü haline gelmiştir. Özellikle ABD’de bilgi üretimi ve bilginin ticarileşmesiyle düşünce kuruluşları bir “fikirler sektörü” meydana getirmiştir. 2000’lerden itibaren Türkiye’deki düşünce kuruluşları “yeni bilgi” üretme kapasitelerinin artması ve medya araçlarını etkili kullanmaları nedeniyle sosyo-politik gündeme dair bilginin üretilmesinde oldukça etkili hale gelmişlerdir. Bu çalışma küresel bilgi toplumlarında sivil toplum düşünce kuruluşlarının bilgi üretme pratiklerine ve üretilen bilgilerin ticarileşme süreçlerine odaklanmaktadır. Bu bağlamda ayrıca Türkiye örneğinde düşünce kuruluşlarının bilgi üretme pratiklerine ve ürettikleri bilgilerin ticarileşme boyutlarının neler olduğuna bakılacaktır. Bu çalışma, temelde teorik bir tartışma üzerinden yürütülmekle birlikte Türkiye’nin önde gelen düşünce kuruluşlarının üst düzeydeki birkaç temsilcisiyle yapılan derinlemesine görüşmelerden de yararlanılmıştır. Bu çalışma kapsamında 10 sivil toplum düşünce kuruluşunun web-siteleri, sosyal medya ortamları ve açık erişimdeki dokümanları incelenmiş olup nitelikleri, işgücü, yayın ve diğer faaliyetleri analiz edilmiştir. Sonuçta, Batılı düşünce kuruluşları ile kıyaslandığında Türkiye’de düşünce kuruluşları sektörünün henüz beklenen etki ve nüfuza erişemediği ancak özellikle 2000’li yıllarda itibaren hızlı bir şekilde geliştiği tespit edilmiştir. Ayrıca yeni bilgi üretimi ve bilginin ticarileşmesiyle güç ve etkileri de bariz bir şekilde artmıştır.