查看文章

Son yıllarda, Türkiye genelinde görülen konut fiyatlarındaki hızlı artış konut sektöründeki canlanmanın göstergesi midir, yoksa beklentilere dayalı bir konut balonu mu oluşmuştur? Case ve Shiller (2003)’e göre temel ekonomik/demografik göstergelerdeki değişim konut fiyatlarındaki artışın büyük bir bölümünü açıklayabiliyorsa, söz konusu konut sektöründe bir balon oluşmamıştır. Bu çalışma, Reidin. com ve TÜİK Türkiye konut fiyat endekslerindeki artış oranlarının temel ekonomik göstergelerleile açıklanıp açıklanmadığı sorusuna yanıt aramaktadır. Elde edilen sonuçlara göre, 2007/07–2012/12 döneminde Türkiye genelinde konut fiyatlarındaki değişim temel ekonomik/demografik göstergeler ve konut piyasası değişkenleri ile büyük ölçüde açıklanmaktadır. Konut fiyatlarındaki artışın nedenini arz tabanlı faktörlerde aramak yerine, bu artışı artan talep ile ilişkilendirmek doğru olacaktır. Özellikle 2010-2012 döneminde, konut fiyatlarında reel olarak bir artış olmakla birlikte bu artışın yakın geçmişte konut balonlarının yaşandığı Amerika ve İspanya’da gerçekleşen fiyat artışlarından oldukça düşük olduğu görülmektedir. Ancak, 2012 yılında gerçekleşen fiyat artışlarının aynı hızla 6-7 yıl kadar devam etmesi durumunda konut balonu riski gündeme gelecektir. Diğer yandan, Türkiye’de konut sektörü finansal kaldıraç oranı oldukça düşüktür. Türkiye mortgage piyasası gelişiminde hem yasal düzenlemeler hem de uygulamalar çerçevesinde risk birikimine izin verilmemiştir. Konut sektörü kaynaklı bir ekonomik kriz, ancak finansal kaldıraç oranının çok yüksek seviyelere çıkması ve finansal sistemi çökertecek boyutta riskin birikimi ile mümkündür. Konut piyasası …