ÖZET DÜŞÜK MOLEKÜL AĞIRLIKLI FTALATLARIN SUBKRİTİK SU OKSİDASYON METODUYLA BOZUNMASININ İNCELENMESİ Günlük yaşantımızın her alanında yoğun şekilde kullanılan ftalat bazlı ürünlerin insan sağlığı üzerine kanserojenik, toksik ve endokrin bozucu gibi birçok olumsuz etkisi vardır. Bu nedenle sucul ortamlara karışmış olan ftalatların bertaraf edilmesi araştırmacılar için önemli bir konudur. Bu çalışmada O2, H2O2 ve K2S2O8 oksidantları kullanılarak dimetil ftalat, dietil ftalat, dipropil ftalat ve dibutil ftalat moleküllerinin subkritik su yöntemi ile oksidasyonu araştırılmıştır. Yapılan deneysel çalışmalarda sistem değişkenleri olarak belirlenen deney sıcaklığı, deney süresi ve oksidant derişiminin sinerjetik etkilerinin belirlenmesi amacıyla Cevap Yüzey Metoduna ait Box-Behnken tasarımı kullanılmıştır. Her bir ftalatın parçalanma yüzdeleri HPLC ve Toplam Organik Karbon ölçümlerindeki meydana gelen değişim ile takip edilmiştir. Oksidant olarak K2S2O8 kullanıldığında, oksidasyonu gerçekleştirilen dört ftalatın herbiri için de en yüksek Toplam Organik Karbon giderim oranları elde edilmiştir. O2 gazının oksidant olarak kullanıldığı oksidasyon deneylerinde ise en düşük Toplam Organik Karbon giderim oranları elde edilmiştir. Dimetil ftalat, dietil ftalat, dipropil ftalat ve dibutil ftalatın K2S2O8 ile oksidasyonu sonucu elde edilen maksimum Toplam Organik Karbon giderim oranları sırasıyla %95,21, %91,95, %88,86 ve %94,98’dir. Sistem değişkenlerinin etkileri incelendiğinde, ftalatların oksidasyonu üzerinde en etkili parametrenin ise sıcaklık olduğu görülmüştür. Ayrıca herbir ftalatın oksidasyonu için ANOVA testleri yapılarak ftalatlar için üretilen deneysel modellere ait ikinci dereceden eşitlikler türetilmiştir.