Artykuł dotyczy problemu sterowania jakością strumienia urobku w kopalniach węgla brunatnego. Przedstawiono ideę systemu sterowania i jego etapy. Omówiono zróżnicowanie oraz możliwości zarządzania jakością węgla w polskich kompleksach górniczo-energetycznych opartych na węglu brunatnym. Przedstawiono ograniczenia geologiczne i górnicze dla tego procesu. Zwrócono uwagę na właściwe rozpoznanie zmienności parametrów złoża jako podstawę dla systemu zarządzania jakością strumienia urobku. Dla zilustrowania problemu, na podstawie jednego ze złóż, przedstawiono analizę przydatności danych z dokumentacji geologicznej do długoterminowego planowania eksploatacji. Na potrzeby analiz wykonano modele blokowe wartości opałowej węgla Q [kJ/kg] z wykorzystaniem metody krigingu oraz symulacji geostatystycznej. Wykonane prognozy średniej wartości opałowej dla czterdziestu jednomiesięcznych etapów eksploatacji porównano z prognozą wykonaną na podstawie rozpoznania eksploatacyjnego wykonywanego na bieżąco w miarę postępów frontów nadkładowych. Stwierdzono znaczące rozbieżności pomiędzy prognozowanymi wielkościami na podstawie dwóch rodzajów danych źródłowych. Wykazano, że planowanie długoterminowe w oparciu o dokumentację geologiczną obarczone jest dużym stopniem niepewności. Prognozy jakości wymagają uściślania na etapie planowania średnio- i krótkoterminowego.